Ο τοπικός πολιτισμός της περιοχής των Τζουμέρκων
Υπόμνημα:

Κατάλογος Καλαρρυτινών Αργυροχρυσοχόων


Αθανάσης Δουγουροπουλος – Στα 1896 φιλοτέχνησε την ασημένια λειψανοθήκη της μονής Λιγοβιτσίου Ακαρνανίας η οποία φέρει την επιγραφή : «Κατασκευή Αθανάση Δουγουρόπουλου , Καλαρρύται Φεβρ. 1896»

Βάκη Κωνσταντής –Στα 1859 σε συνεργασία με τον συμπατριώτη του Αθανάσιο Βούλγαρη κατασκεύασαν οκτάγωνη αργυρή λειψανοθήκη για τη μονή Αγίου Γεωργίου Βουλγαρελίου Άρτας . Στα 1856 είχε φιλοτεχνήσει μια οκτάγωνη αργυρή λειψανοθήκη και στη μονή Αγίας Αικατερίνης Ηπείρου.

Βούλγαρης Γ.- Στο α μισό του 19ου αιώνα είχε χρυσοχοείο στην Παραμυθιά. Εκεί μαθήτευσε και ο γιος του Σωτήριος που γεννήθηκε το 1857. Ο Γ.Β. ταξίδευε συχνά στην Ήπειρο και ειδικά στο Αργυρόκαστρο. Οι σφαγές των Τούρκων κατά τον Ρώσο-Τουρκικό πόλεμο τον ανάγκασαν να μεταναστεύσει το1877 στην Κέρκυρα όπου εργάστηκε για ένα διάστημα. Έπειτα από προτροπή του Μακεδόνα χρυσοχόου Δημήτριου Κρέμου μετέβη στη Νάπολη όπου ο γιός του Σωτήριος άνοιξε χρυσοχοείο στην πλατεία «Μαρτύρων».

Γεώργιος– Στα 1734 ασήμωσε την εικόνα του Προδρόμου στο ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Αρδομίστα η οποία έφερε την επιγραφή «Ποίημα ταπεινού Γεωργίου εκ Καλαρρίτας»

Γεώργιος Παπαδήμου– Στις 6 Απριλίου 1815 επαργύρωσε εικόνα της Θεοτόκου στη μονή Ευαγγελιστρίας Άνω Σουδενών η οποία φέρει την επιγραφή «Δια χηρός Γεοργήου Ιωάννου Παπαδήμου του Καλαριτόν»

Γεώργιος και Χριστόδουλος Κωνσταντίνου-Ασήμωσαν την εικόνα του Αγίου Αθανασίου (1807) στον ομώνυμο ναό της Τσαριτσάνης που βρίσκεται σε ξυλόγλυπτο προσκυνητάρι.

Γκέρτζος Κωνσταντινος –Στα 1839 και στα 1841 ασήμωσε δυο εικόνες που βρίσκονται στον Άγιο Νικόλαο Τεργέστης.

Δαβαρούκας Δημήτριος– Στις 20 Φεβρουαρίου 1834 κατασκεύασε αργυρή λειψανοθήκη που βρίσκεται στο σκευοφυλάκιο της μονής Προυσσού Ευρυτανίας

Δημήτριος Καλαρρύτης– Στις 15 Αυγούστου 1790 ασήμωσε μαζί με τον αδερφό του Νικόλαο μια λειψανοθήκη στη μονή Προφήτη Ηλία στη Βίτσα Ηπείρου

Δογορίτης Σωτήριος– Γεννήθηκε το 1906 . Σε ηλικία 17 ετών είναι ήδη χρυσοχόος και το 1923 παραλαμβάνει από τον πατέρα του σημειωματάριο με οδηγίες για το λαγάρισμα των μετάλλων

Ιωάννης και Γεώργιος– Σε αργυρό δίσκο της μονής Προυσού του έτους 1747 μας πληροφορούν με εγχάρακτη επιγραφή ότι μεταξύ των ετών 1738 και 1747 κατασκεύασαν το κάλυμμα ευαγγελίου , άγιο ποτήρι με καπάκι, δισκάριο, αστέρα, 5 καντήλια ασημένια , ένα θυμιατό και ένα δίσκο, όλα για τη μονή Προυσού.

Κουτσιάφτης Νικόλαος –Στα 1893 ασήμωσε με τον συγγενή του Πέτρο την εικόνα της Παναγίας Ολυμπιώτισσας Ελασσόνας.

Λαμπίρης Κ. –Στις 23 Αυγούστου 1845 κατασκεύασε σύμφωνα με γραπτή μαρτυρία ένα ασημένιο ζέον για το ναό της Θεοτόκου Γαρδελιώτισας στη Λακύθρα Κεφαλλονιάς.

Λάμπρος Παύλος– Αργυροχόος με καταγωγή από τους Καλαρρύτες. Κατέφυγε στην Κέρκυρα όπου εργάστηκε ως τεχνίτης στο χρυσοχοείο του Ζακυνθινού Διονύσιου Φραγκόπουλου. Μετά από λίγο καιρό απέκτησε δικό του κατάστημα.

Μπλούτσος Γεώργιος– Γιος του Ιωάννη Μπλούτσου που ήλθε στη Ζάκυνθο μετά το 1821

Μπλούτσος Ιωάννης– Στις αρχές του 19ου αιώνα ασήμωσε μαζί με τον αδελφό του Κωνσταντίνο την εικόνα του αγίου Ιωάννη Προδρόμου στο ναό του Αγίου Αντωνίου Ανδριτση στη Ζάκυνθο.

Μπλούτσος Κωνσταντίνος– Έδρασε στη Ζάκυνθο το 19ο αιώνα. Σε αυτόν αποδίδονται τα ασημένια μανουάλια του ναού της Παναγίας Κατασταρίου Ζακύνθου.

Νέση αδελφοί– Προσκλήθηκαν το 1885 από τον Σωτήριο Βούλγαρη στη Ρώμη όπου εργάστηκαν ως τεχνίτες στο εργαστήρι του. Στις αρχές του 20ου αιώνα απέκτησαν δικό τους κατάστημα και μέχρι το 1935 συνέχιζαν να κατασκευάζουν ελληνικής τέχνης κοσμήματα.

Νικόλαος και Δημήτριος , Καλαρρυτινοί– Το 1790 φιλοτέχνησαν αργυρή λειψανοθήκη για τη μονή Προφήτη Ηλία Μονοδεντρίου Βίτσας Ζαγορίου . Ίσως πρόκειται για τους αδελφούς Δαβαρούκα.

Νικόλαος εκ Καλαριτών– Στα 1790 φιλοτέχνησε άγιο ποτήρι που βρίσκεται στο μητροπολιτικό ναό Καρπάθου στο Απέρι.

Ντεβερούκας Ιωάννης– Τον Ιανουάριο του 1831 ασήμωσε πιστόλα με την υπογραφή «δια χιρός Ιωάννη Ντεβερούκα Καλαρρυτινού»

Παπαγεωργίου Δημήτριος , Καλαρρυτινός– Έδρασε στα τέλη του 18ου μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα και λέγεται ότι ήταν αρκετά επιδέξιος. Στα έργα του συγκαταλέγονται αρκετοί δίσκοι και σινιά.

Παπαμόσχος Νικόλαος και Σπυρίδων– Γιοί του Παπαμόσχου Βας. Σπύρου. Από το 1821 εγκαταστάθηκαν στην Κέρκυρα όπου συνέχισαν την τέχνη του πατέρα τους.

Παπαμόσχος Σπύρος– Υπήρξε μαθητής του Τζημούρη. Το 1821 μετοίκησε στην Κέρκυρα όπου και ανέπτυξε επαγγελματική δραστηριότητα. Έργα του είναι τα μεγάλα αργυρά σκεύη στις εκκλησίες της Κέρκυρας.

Ποντίκης Νικόλαος– Τον Ιανουάριο του 1819 κατασκεύασε αργυρή λειψανοθήκη με την βοήθεια του γιου του Κωνσταντίνου για την μονή Ευαγγελιστρίας Άνω Σουδενών.

Στάθης Κωνσταντίνος –Έδρασε στην Ζάκυνθο τον 19ο αιώνα

Τζομάκας Τόλης– Υπογράφει αργυρό εικονίδιο της Αγίας Αικατερίνης στην ομώνυμη μονή της Ηπείρου.

Τζουμάκας Αλέξανδρος– Φοίτησε το 1930 στην νεοσύστατη σχολή αργυροχοίας των Ιωαννίνων. Υπήρξε μαθητής του Κύργου Λάκα και μετά το θάνατο του διετέλεσε δάσκαλος στην σχολή εκείνη.

Τόλης Δημήτριος– Στα 1650 ασήμωσε ευαγγέλιο της μονής Αγίου Νικολάου Γραμμένων το οποίο φέρει την επιγραφή «δια χειρός τόλης Διμίτρι δασκάλου Καλαριτιότις»

Τουτουνάκος Ιωάννης– Εμφανίζεται στα 1844 στη Ζάκυνθο ως μέλος της συντεχνίας των αργυροχρυσοχόων

Χριστόδουλος Καλαρρυτινός –Στα 1819 φιλοτέχνησε μια ασημένια λειψανοθήκη στη μονή Ολυμπιώτισσας Ελασσόνας που φέρει την επιγραφή «Δια χιρός τον Καλαρίτον Χριστοδούλου»

Κουτελάκης Χαράλαμπος, Έλληνες αργυροχρυσοχόοι και ξυλογλύπτες, εκδόσεις Σμίλη, Αθήνα , 1996